چرا در جوانی کچل میشویم؟ (دلایل ریزش مو)
استرس میتواند پروسهی رشد مو را مختل کرده و خیلی پیش از موعد آن را از مرحلهی رشد خارج کند. این اتفاق باعث میشود مقدار زیادی از موها بریزند. ریزش موی ناشی از استرس روی موشها آزمایش شد. موشها در معرض صدای بلند قرار گرفتند و استرس توانسته بود موهای این موشها زودتر وارد مرحلهی کاتاژن بکند.
آیا متوجه شدهاید که جوانها امروزه موهایشان را زود از دست میدهند؟ پژوهشهای جدید دریافته چینیها در دههی بیست زندگیشان در حال کچل شدن هستند و این خیلی زودتر از نسل قبلشان است. این آمار از طریق بررسیهای انجام شده روی ۴۰۰۰ دانشجوی دانشگاه پکن به دست آمد اما محققان میگویند ۶۰ درصد از این افراد جوان گزارش کردند که در حال از دست دادن حجم قابل توجهی از موهایشان هستند.
البته ۲۵ درصد از این افراد گفتند که خودشان این موضوع را نمی دانستند تا زمانی که اطرافیان و دوستان به کم شدن موهای آنها اشاره کردند، ۴۰ درصد نیز گفتند که نسبت به عقب رفتن خط رویش موهایشان نسبتا آگاه بودهاند. همچنین پژوهشگران اعلام کردند که دانشجویان رشتههای ریاضی و مهندسی خودروهای موتوری کمترین ریزش مو را گزارش کردند.
چرا جوانها موهایشان زود میریزد؟
به طور کلی انتظار داریم ریزش مو پدیدهی خاص سنین بالاتر باشد اما آمار در ایالات متحده آمریکا نشان میدهد که تعداد زیادی از جوانترها در حال از دست دادن موهای خود هستند. این روزها هم زنان و هم مردان ۱۸ ساله برای برطرف کردن مشکل ریزش موهای خود به پزشک متخصص مراجعه میکنند و نگران کم پشت شدن و عقب رفتن خط رویش موهای خود هستند.
تغییرات هورمونی، بیماریهای خود ایمنی، اختلالات تیروئیدی و استرس از شایعترین علل ریزش مو در مردان و زنان جوان است. البته تغذیه نیز تاثیر چشمگیری بر سلامت موها دارد. رواج رژیمهای گیاهخواری نیز میتواند توجیه کنندهی ریزش مو در میان جوانان باشد. تحقیقی که در سال گذشته انجام شد نشاندهندهی این است که کاهش شدید مصرف پروتئین و کمبود روی، ویتامین D و سایر مواد مغذی میتواند تاثیر منفی بر رشد مو داشته باشد.
استرس تا چه اندازه در ریزش مو دخیل است؟
استرس میتواند چرخهی رشد مو را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا موها رشد میکنند، سپس رشدشان متوقف شده و در نهایت میریزند. این مراحل آناژن، کاتاژن، تلوژن و اکسوژن نام دارند.
آناژن (مرحلهی رشد) پوست سر انسان ۲ تا ۶ سال طول میکشد. بعد از مرحلهی رشد، مو وارد مرحلهی کوتاه مدت کاتاژن (چند روز) شده و فولیکول مو تا حدودی کوچک میشود. سپس مو وارد مرحلهی تلوژن میشود و ثابت باقی میماند. در نهایت هم مو وارد مرحلهی اکسوژن شده و طی این مرحله میریزد. این پروسهای مداوم بوده و طبیعی است که یک فرد معمولی هر روز ۵۰ تا ۱۰۰ تار موی خود را از دست بدهد. به گفتهی پزشکان و کارشناسان استرس عامل قابل توجهی در ریزش موی جوانهاست.
استرس میتواند پروسهی رشد مو را مختل کرده و خیلی پیش از موعد آن را از مرحلهی رشد خارج کند. این اتفاق باعث میشود مقدار زیادی از موها بریزند. ریزش موی ناشی از استرس روی موشها آزمایش شد. موشها در معرض صدای بلند قرار گرفتند و استرس توانسته بود موهای این موشها زودتر وارد مرحلهی کاتاژن بکند. مطالعهی دیگری نیز روی میمونها صورت گرفت و نتیجه این که احتمال ریزش مو در آنها با افزایش سطح کورتیزول ارتباط مستقیم داشت. همچنین پژوهشها نشان میدهد که سن و استرس نیز با هم مرتبطند. جوانها میگویند که در زمان استرس، احساس تنهایی و انزوا میکنند در حالیکه داشتن چهار یا پنج دوست صمیمی که با آنها راحت باشند و دغدغههای ذهنیشان را پیش آنها مطرح کنند میتواند استرسشان را کاهش بدهد.
محققان دریافتند نسل X (افرادی که بعد از جنگ جهانی دوم به دنیا آمدند) و نسل جوان نسبت به نسلهای قدیمیتر بیشتر استرس دارند و به نظر میرسد در غلبه بر این استرسها نیز به چندان موفق نیستند. البته به گفتهی کارشناسان عادادت آرایش و بهداشت مو نیز میتواند منجر به ریزش مو شود. استفادهی زیاد از رنگ مو و سشوار کشیدنهای مکرر میتواند آسیب جدی به مو بزند. وزن و فشار ناشی از اکستنشن مو نیز میتواند فولیکولهای مو را ضعیف کرده و موجب ریزش موی بیشتر شود.
جوانتر ها نسبت به ریزش موهایشان آگاهتر و حساسترند
به واسطهی رسانهها و … توجه و حساسیتهای زیادی روی ظاهر افراد ایجاد شده و این هم عامل دیگری است که جوانها را نسبت به تغییرات موهایشان حساستر کرده است. این طبیعی است که در دههی ۲۰ و ۳۰ زندگی مقداری از موها را از دست بدهیم. اما امروزه توجه خاص به سلبریتیها و رسانهها و معیارهای زیبایی متغیر و تمایل زیادی نسبت به پُرپشت شدن موها و جذابتر شدنشان وجود دارد که در نسلهای پیشین نبوده است. ظاهرا همه نگران کم پشت شدن موها و کچل شدن هستند و به پزشک متخصص مراجعه میکنند تا ببینند چه کار میتوان کرد! پزشکان هم معمولا راهکارهای غذایی و یا سایر مداخلات درمانی و زیبایی را تجویز میکنند.